10 آذرماه روزی سرنوشتساز برای 32 تیم راه یافته به جام جهانی 2018 روسیه است. روزی که حاضران در بزرگترین میدان فوتبالی جهان همگروهان خود را میشناسند و برنامهریزیشان را برای صعود به دور بعدی رقابتهای جام جهانی پیریزی میکنند. همواره پس از قرعهکشی مهمترین مسابقات فوتبال جهان گروه مرگ و گروه زندگی از نگاه کارشناسان و علاقهمندان مطرح میشود و در این میان بسیاری دوست دارند تیم یا تیمهای محبوبشان در گروهی قرار بگیرند که شانس صعودشان به مرحله و مراحل بعدی آسانتر از دیگر رقیبان قدرتمند باشد تا در پایان تیم دوستداشتنیشان به فینال جام جهانی راه پیدا کند.
بدون تردید مردم ایران که برای پنجمین بار و البته دومین بار متوالی تیم ملی کشورشان را در جام جهانی میبینند به خوبی میدانند که شاگردان کارلوس کیروش کوچکترین شانسی برای فتح جام جهانی روسیه ندارند اما بسیار امیدوارند که برای اولین بار تیم ملیشان از گروه خود صعود کند و با توجه به اتفاقاتی که افتاده براین باورند که احتمال صعودشان بیش از هر دوره دیگری است.
اینکه تیم ملی ایران در تمامی قرعهکشیهایی که در جامهای جهانی حضور داشته در پایینترین سید یا گلدان مسابقات قرار گرفته ولی این بار یک سید بالاتر آمده و در بین 4 سبدی که برای قرعهکشی میان تیمهای حاضر قرار داده شده در سبد سوم قرار دارد. علاوه بر افزایش شانس ایران برای قرار گرفتن در گروهی مناسبتر بیانگر آن است که نتایج بسیار خوبی که کیروش با شاگردانش بهدست آورد و توانست پس از برزیل دومین تیمی باشد که حکم صعود به جام جهانی را کسب میکند و مهمتر از آن صعود چند پلهای که در آخرین رنکینگ فیفا داشت، باعث شد تا مجوز حضور ایران در گلدان سوم قرعهکشی کاخ کرملین روسیه صادر شود.
همگروهان احتمالی ایران
براساس سیدبندی که از طریق رنکینگ فیفا مشخص شده در سید یک تیمهای روسیه (میزبان)، آلمان، برزیل، پرتغال، آرژانتین، بلژیک، لهستان و فرانسه قرار گرفتند. در سید دو اسپانیا، پرو، سوئیس، انگلستان، کلمبیا، مکزیک، اروگوئه و کرواسی جای گرفتند. در سید سه ایران، دانمارک، ایسلند، کاستاریکا، سوئد، تونس، مصر، سنگال هستند و در سید چهار صربستان، نیجریه، استرالیا، ژاپن، مراکش، پاناما، کره جنوبی، عربستان حضور دارند.
با توجه به اینکه هیچکدام از تیمهایی که در یک سید قرار میگیرند با یکدیگر همگروه نمیشوند و از آنجایی که تنها تیمهای قاره اروپا هستند که به خاطر سهمیه بیشتر این قاره میتوانند با یکدیگر همگروه شوند تیم ملی ایران به طور حتم با 11 تیم همگروه نخواهد شد که این تیمهای عبارتند از: دانمارک، ایسلند، کاستاریکا، سوئد، تونس، مصر، سنگال، ژاپن، کرهجنوبی، استرالیا و عربستان.
با حذف قطعی 11 تیم از همگروهی با ایران 20 تیم در جدول تیمهایی قرار میگیرند که احتمال همگروهیشان با شاگردان کیروش بسیار زیاد است. اینتیمها شامل 16 تیم حاضر در گلدانهای یک و دو به همراه 4 تیم گلدان 4 یعنی تیمهای صربستان، نیجریه، مراکش و پاناما هستند.
بهترین و بدترین گروه ایران
تیم کارلوس کیروش در شرایطی توانست یکی از تیمهای حاضر در جام جهانی روسیه شود که صعودش به این رقابتها را پیش از برگزاری آخرش آن هم به عنوان تیم نخست گروه قطعی کرد. تیم ملی ایران در مرحله نهایی انتخابی جام جهانی تنها 2 بار دروازهاش باز شد که آمار فوقالعاده و قابل قبولی به حساب میآید ولی تعداد گلهای زده شاگردان کیروش هم کمتر از آن بود که بتوان روی آن برای گشودن قفل دروازه حریفانی که بسیار قویتر از تیمهای همگروه فوتبال ایران در جام جهانی هستند، حساب کرد.
بلاتردید همه متعلقین به تیم ملی ایران که شامل اعضای تیمملی، فدراسیون فوتبال و مردم علاقهمند هستند در جام جهانی دوست دارند تیم ایران با تیمهایی همگروه شود که روی کاغذ آسانتر از دیگر رقبا هستند. در نگاه اولیه این باور ایجاد میشود که در میان تیمهای حاضر در سید یک لهستان گمنامتر از دیگر تیمهایی است که میتواند سرگروه ایران شود و پرو به عنوان آخرین تیمی که از طریق بازیهای پلیاف توانست مجوز صعود به جام جهانی را به دست آورد از گلدان دوم قرعه کشی بهترین همگروه ایران است و در میان تیمهای سبد 3 هم پاناما آسانترین حریف میتواند برای ایران باشد اما در جام جهانی که در مرحله انتخابی آن تیمهای ایتالیا و هلند در فهرست حذفشدگان قرار دارند نامها ارزش گذشتهشان را ندارند.
با بررسی دقیقتری که از وضعیت کنونی تیمهای حاضر در سبدهای قرعهکشی جام جهانی میتوان به دست آورد، این نتیجه به دست میآید که در گلدان اول افت فاحش روسیه میزبان جام جهانی باعث شده تا این تیم در شرایط نامناسبتری نسبت به دیگر تیمهای حاضر در سبد اول قرار داشته باشد. اگر چه روسها بیش از سایر تیمها از حمایت هواداران در دیدارهایشان بهرهمند هستند. پس از روسیه دیگر تیمی که برای همگروهی با ایران مناسبتر از دیگر تیمهاست، آرژانتین است. تیمی که به لطف فوقستارهای به نام لیونل مسی در روز پایانی مرحله انتخابی مجوز صعود به دست آورد و در جام جهانی 2014 برزیل هم با اتکا به تواناییهای این بازیکن نایبقهرمان شد. جامی که با گل دقیقه 90 مسی آرژانتین بر تیم ملی کشورمان غلبه کرد و حالا ترس همگروهی با این تیم در میان بازیکنان ایران وجود ندارد.
شکی نیست که تیمهای آلمان مدافع عنوان قهرمانی، برزیل، فرانسه، بلژیک و پرتغال در سید یک حریفان خوبی برای کشورمان نیستند و تنها لهستان باقی میماند که در حال حاضر پس از روسیه و آرژانتین حریف بهتری برای کشورمان به حساب میآید. تیمی که در گروه دانمارک، مونتهنگرو، رومانی، ارمنستان و قزاقستان حضور داشت و به عنوان تیم نخست از این گروه صعود کرد.
در سید دو قرعهکشی جام جهانی روسیه پس از پرو که به طور کلی بهتر از تیمهای دیگر برای همگروهی با تیم ملی ایران است، کرواسی که پس از ایسلند کم نام و نشانه بازیهای پلیآف انتخابی جام جهانی صعود کرد و آنجا با شکست یونان مسافر روسیه شد هم میتواند حریفی مناسب برای شاگردان کیروش باشد. اگرچه سوئیس هم به لطف پیروزی در دیدارهای انتخابی برابر ایرلند شمالی بلیط روسیه را گرفت ولی این تیم تنها بهواسطه تفاضل گل کمتر از پرتغال به پلیآف رفت و در شرایط بسیار خوبی همچون تیمهای اسپانیا،انگلستان، کلمبیا، مکزیک، اروگوئه قرار دارد.
در سید چهارم نیز شکی نیست که در شرایط فعلی پاناما به اندازه صربستان، نیجریه و مراکش قدرت ندارد ولی نباید این تیم را هم دستکم گرفت و به پیروزی بر یک در دیدار دوستانه اخیر توجه کرد. صربستان که به لطف همگروهی با تیمهای جمهوری ایرلند، ولز، اتریش، گرجستان و مولدوای که در شرایط جالبی به سر نمیبرند به عنوان تیم اول گروه به روسیه رسید و حریفان آفریقایی هم وضع بهتری نسبت به پاناما دارند.
در چنین شرایطی میتوان حضور در گروهی که روسیه، پرو و پاناما همگروهان ایران میشوند را بهترین گروه دانست و در میان گروههای بهتر همگروهی با آرژانتین یا لهستان، کرواسی و یکی از تیمهای نیجریه یا مراکش را برای ایران بهتر از رقابت با دیگر تیمهای حاضر در جام جهانی 2018 دانست.
اما اگر بخواهیم بدترین گروه را برای تیم کیروش در جام جهانی متصور شویم همگروهی با یکی از تیمهای آلمان، برزیل، فرانسه، بلژیک پا پرتغال از سید یک به همراه اسپانیا، انگلستان، اروگوئه، کلمبیا، سوئیس یا مکزیک و همگروهی با صربستان از گلدان چهارم را به عنوان گروههای مرگ برای ایران نام برد.
در این میان با توجه به قرعههایی که پیش از این نصیب ایران در جامهای جهانی شده این احتمال وجود دارد که تیم ملی در گروهی قرار بگیرد که نه گروه مرگ برای فوتبال ایران تلقی شود و نه گروهی که بسیار ایدهآل باشد تا احتمال صعود یوزهای ایرانی به مرحله حذفی بسیار بالا باشد. شاید همگروهی با روسیه یا لهستان از سبد 1، کلمبیا یا پرو از گلدان 2 و یکی از 2 تیم مراکش و پاناما از سید 4 بتواند گروهی باشد که امیدواری ایران به صعود را بسیار بیشتر از گروهی باشد که یکی از تیمهای برزیل، آلمان یا فرانسه از سید یک، اسپانیا، انگلستان یا اروگوئه از گلدان 2 و صربستان از سبد 4 در آن قرار بگیرد.
گروههای ایران در جامهای جهانی
تیم ملی ایران در حالی به انتظار قرعه کشی مناسب در جام جهانی روسیه است که پیش از این 4 بار در گروههای مختلف این رقابتها قرار گرفته است. در جام جهانی 1978 که 16 تیم در این رقابتها حاضر بودند تیم ملی ایران با هلند، پرو و اسکاتلند همگروه شد که با دو شکست برابر هلند و پرو و تساوی برابر اسکاتلند به کار خود پایان داد تا حشمت مهاجرانی بیش از یک امتیاز برای ایران به دست نیاورد.
دومین حضور ایران در جام جهانی 1998 بود که ملیپوشان فوتبال ایران با آلمان، یوگسلاوی و آمریکا در یک گروه قرار گرفت. این دوره بهترین حضور ایران در جامهای جهانی بود که تنها پیروزی فوتبال کشورمان در مهمترین و بالاترین سطح فوتبال جهان رقم خورد. شاگردان جلال طالبی آمریکا را شکست دادند و با اختلاف کمی مغلوب آلمان و یوگسلاوی شدند.
در جام جهانی 2006 تیم ملی کشورمان با برانکو ایوانکوویچ دو شکست برابر پرتغال و مکزیک را تجربه کرد و مقابل اوگاندا هم یک مساوی به دست آمد تا باز هم اندوخته ایران یک امتیاز شود.
نخستین تجربه کیروش با تیم ملی ایران در جام جهانی 2014 بود که دو شکست برابر آرژانتین و بوسنی و یک تساوی مقابل نیجریه حاصل کار شاگردان سرمربی پرتغالی فوتبال ملی ایران بود.